زندگی روی خط تعادل

مثل خیلی وقتهای دیگر به یک چالش بزرگ دعوت شده بودم: در شان خودم رفتار کنم یا در حد رفتارهای آنها؟ خودم باشم یا بازتاب کارهای آنها؟

وقت انتخاب بود. با خودم قرار گذاشته بودم خوب باشم. لایق دوستی با خداوند. وقت انتخاب رسیده بود. باید ابراهیم وار اسماعیل نفسم را به قربانگاه می بردم. اما نفس سرکشی می‌کرد. دلیل می آورد بهانه می تراشید. سخت بود خیلی سخت. سخت بود که آنهمه بدی و کوتاهی را را نادیده بگیرم. که چشم بر همه توقعاتم ببندم. که توقعات طلبکارانه شان را اجابت کنم.

با خودم خلوت کردم. گفتم می دانم سخت است اما کدام سختی است که از چشم خداوند مخفی بماند. کدام تلخی است که برای خدا باشد و خداوند خودش آن را به حلاوت بدل نکند. آبی پاشیده شد بر آتش درونم. با این حال انگار داشتم از عزیزترینم می گذشتم. باید گریه می کردم بر کوچکی و حقارتم یا خوشحال میشدم از اینکه با هر بدبختی بود داشتم به نفسم غلبه می کردم؟ 

آخرین چسب کادو را که زدم نفس عمیقی کشیدم بقیه اش دیگر راحت بود. کادوها را دادم. خوشحال شد. رفتارش مثل روز قبل که طلبکارانه فکر می کرد در انجام وظایفمان کوتاهی کرده ایم نبود. پر بودم از سوال از اینهمه حجم توقع و طلبکاری از اینکه چقدر راضی نگهداشتنشان سخت است. این که هر چه خوبی کنی به جایی حساب نمی‌شود. اما مهم نبود ظاهر را خوب حفظ کرده بودم. به هر بدبختی که بود پیروز شده بودم.

خدایا تو از همه درونها آگاهی. من در ظاهر سعی می کنم خوب باشم. اما در درونم با نفسم در جدالم. می دانم که تو به توانایی بندگانت آگاهی. می دانم که این تلاشهای کوچک و سراپا ایراد از چشمان مهربان تو مخفی نمی ماند. خدایا کمک کن بزرگوار باشم و خوب بودن برایم اینهمه سخت نباشد. کمک کن نفسم اینهمه بر من سخت نگیرد. کمک کن با بندگان تو هر طور که هستند و هر طور که با من رفتار می کنند خوب باشم. خدایا من همه تلاشم را می کنم که دوست تو باشم.

ناراحت و ناراضی بودم. خیلی زیاد. از اینکه همه کارها را من باید انجام بدهم و اگر گاه و گداری و فقط گاهی کمکی کند توام با غر زدن است و شکایت کردن و درس دادن. که اگر چنین بکنی و چنان بکنی هیچ وقت خانه این همه به هم نمی ریزد. دوست داشتم فریاد بزنم از اول سال تا الان چند بار در نظافت خانه مشارکت داشته ای، چند بار غذا درست کرده ای؟ دوست داشتم فریاد بزنم مگر تو در این خانه زندگی نمی کنی وظیفه تو جز غر زدن چه چیزی می تواند باشد.........

اما یادم آمد به همه بارها و دفعاتی که اینطور رفتار کرده بودم. طرفم را می‌شناختم اهل منطق و فکر نیست. تنبل است، نامنظم است، بی برنامه است و با تلنگر من به خودش نمی آید. سکوت کردم. مثل خیلی روزهای دیگه . اما اینبار سخت تر بود. فکر می کردم علاوه بر همه صفات بالا بی انصاف هم هست. یاد وقتهایی افتادم که کارهای خانه مرا از برنامه هایم عقب می‌انداخت. یاد اینکه حتی به سنت و عرف هم که نگاه کنیم او هم شرعا وظیفه دارد کمک کند. و در برابر همه کوتاهی هایی به من روا داشته در برابر پیشگاه خداوند مسئول است......و کاش فقط همین ها بود...

اما سکوت کردم... یادم آمد یکی از مهمترین خصلتهای مومنین صبر است. صبر کردن فقط بر مصیبت نیست. صبر کردن بر همین لحظه های کوچک است. همینهایی که نفست افسار را به دست می‌گیرد و به شتاب و شدت می کشد. صبر کردم و سکوت. سخت بود.

فکرهای کوچک و بزرگ هجوم می‌آوردند. حرفها و جمله های نیش دار قدیمی جلوی من رژه می‌رفتند. بی تفاوتی ها و نادانیهایش یکی یکی می آمدند و خنجر می‌زدند. نه امکان نداشت بشود سکوت را ادامه داد. نفس می گفت سکوت او را گستاخ می‌کند. سکوت کرده ای که حال و روزت این است. نفس می‌گفت ملاحظه چه چیز را می‌کنی. هیچ کدام از آدمهای دور و برت طاقت اینها را ندارند. حتی او هم می داند که ادامه نمی‌دهی برای همین یکه تازی می‌کند. نفس می‌گفت و می ‌گفت و دیگ کینه قل قل کنان می رفت که سر برود ........

امکان نداشت بشود آرام ماند. اما یادم آمد امروز روز دوم است از چله اینبارم. یادم افتاد امتحانهای خدا می رسند تا تو را محک بزنند و تو چه آسان می خواهی بازنده باشی. غسل صبر کردم. خدایا کوچک و ناتوانم. حب نفسم زیاد است. توانایی ام کم. به من صبر بده تا سکوت کنم تا دهانم را به کلماتی باز نکنم که تو نمی پسندی. تا کاری نکنم که تو از آن نهی کرده ای. خدایا کوچکم و ناتوان. راه حلی سراغ ندارم نمی دانم چطور رفتار کنم. نمی دانم کجای کارم اشتباه است اما می دانم صبر و سکوت دوای هر درد بی درمانی است. خدایا نمی دانم چه بگویم و به چه کلامی بگویم. من سکوت می کنم و اداره کارها را به تو می‌سپارم که از عجله از کینه از غرض ورزی و از بی انصافی به دوری. چشمهایم را زیر دوش بستم آب بر روی صورتم می‌پاشید. آرزو کردم همانطور که این آب آلودگی‌های جسمم را می‌شوید چیزی هم بود که آلودگیهای درون را بشوید. آرام شدم آرامِ آرام. دیگر عصبانی نبودم. بزرگترین غمها و کدورتها و ناراحتیها در برابر به دست آوردن لبخند رضایت پروردگار چه کوچک و ناتوانند.........